ภาพเขียนสีรูปกลอง/ฆ้อง


ภาพเขียนสีรูปกลอง/ฆ้อง

มีภาพอยู่ 3 แห่งที่ตอนนี้นึกออกว่ามีภาพของรูปกลอง หรือ ฆ้อง คือ 

ที่แรก ผาแต้ม อ.สีชมพู จ.ขอนแก่น 

ที่ที่สอง ถ้ำตาด้วง ต.ช่องสะเดา อ.เมือง จ.กาญจนบุรี

ที่ที่สาม ผาลาย (หัวซาน) มณฑลกวางสี ประเทศจีน

ภาพวงกลมที่เห็นทั้งสามภาพนี้เป็นอะไร ในกรณีของที่ผาลายนั้นชัดเจนว่าคงเป็นกลองมโหระทึกในวัฒนธรรมด่งเซิน (Dongson) หรือเรียกแบบจีนอาจเป็นในกลุ่มของกลองแบบหลี่เหลียว (Li Lao drum) เพราะวาดเป็นวงกลม โดยตรงกลางเป็นรูปดวงดาวหรือแฉกของพระอาทิตย์ ซึ่งเป็นลักษณะสำคัญของหน้ากลองมโหระทึก

นิดนึงคำว่า "หลี่เหลียว" (俚獠) นี้คือคำเรียกรวมของกลุ่มชนพื้นเมืองที่จีนมองว่าอยู่นอกอารยธรรมฮั่น อาศัยอยู่ในพื้นที่จีนตอนใต้และเวียดนาม เช่นพวกไท-กะได/ไท-ขร้าไท

เมื่อเทียบเคียงกับที่ผาลาย ทำให้มีการสันนิษฐานว่าที่ผาแต้ม และถ้ำตาด้วง คงเป็นกลองมโหระทึก ซึ่งก็อาจจะเป็นไปได้

แต่ทั้งผาแต้ม และถ้ำตาด้วง ก็ไม่มีการวาดรูปดาว/พระอาทิตย์ไว้ที่กึ่งกลางของวงกลม ถ้าไม่ใช่กลองมโหระทึกแล้วจะเป็นอะไรได้

ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีวัฒนธรรมเครื่องดนตรีสำคัญอย่างหนึ่งคือ ฆ้อง  (Gong) พบในหลายวัฒนธรรม ถ้าใบเล็กก็จะถือคนเดียว ถ้าเป็นชุดหลายฆ้องก็จะแขวนกับไม้เป็นแผง ถ้าฆ้องใหญ่มากก็แขวนแค่ใบเดียวแล้วมีคนหาม แต่นอกจากฆ้องก็มีพวกกลองไม้หน้ากลองขึงด้วยหนังสัตว์อีกแบบที่นิยมหามกันในงานสำคัญๆ ก็เป็นอีกเครื่องดนตรีที่ตัดทิ้งไม่ได้

ในกรณีของผาแต้มมีคนเพียง 1 คนที่ทำท่าตี ทำให้นึกถึงฆ้องแบบเป็นแผง ส่วนคนข้างๆ เหมือนจะถือบางสิ่งที่เป็นทรงกลมคล้ายกับฆ้องขนาดเล็ก ซึ่งเป็นฆ้องมือ ไม่ต้องแขวน ดังนั้น เราจึงไม่สามารถเห็นเครื่องดนตรีกลมๆ แล้วบอกว่าเป็นกลองมโหระทึกได้เสมอไป อาจเป็นฆ้องก็ได้ 

แต่ปัญหาอย่างหนึ่งก็คือ เท่าที่ผมเคยเห็น ในช่วง 2,000-2,500 ปีที่เชื่อว่าภาพเขียนสีพวกนี้วาดขึ้น หลักฐานเครื่องดนตรีที่เจอมีเพียงกลองมโหระทึกเท่านั้น ส่วนฆ้องไม่เคยเจอเลยในยุคนั้น จะสันนิษฐานว่าเป็นกลองมโหระทึกก็ได้ไม่เสียหายอะไร

กลอง หรือ ฆ้อง พวกนี้ตีไปทำไมมีหลายเหตุผลมาก ทั้งเรื่องการขอฝน เรื่องพิธีกรรมความตาย และอื่นๆ ต้องพิจารณาบริบทที่แตกต่างกันไป







บทความทั้งหมดเขียนเรียบเรียงโดยคุณ โบราณคดีเชิงวิพากษ์ Critical Archaeology

gunhotnewsขอขอบคุณครับ 


ผู้โพส: gunhotnews
วันที่: 09 ต.ค. |+2025| 06:29
จำนวนคนเข้าชมทั้งหมด:45
หมวด: ความรู้ทั่วไป

 

 

 

 


  แสดงความคิดเห็น
 
 
 
ชื่อ
กรุณากรอกข้อความตามภาพ    *ตัวอักษรพิมพ์ใหญ่ทุกตัวและมีอักษรภาษาไทยผสม 
อัพโหลดรูปที่นี่ และนำโค๊ด HTML Code มาใส่ในข้อความที่ต้องการ